ГО "Житомирська обласна Спілка поляків України"

Nasze projekty:
Wieści Polonijne

Tęcza Żytomierzszczyzny

Wideo

Uczymy się polskiego

Cmentarz Polski w Żytomierzu

Muzyczny Skarbiec Wołynia

Cmentarz Polski w Żytomierzu

W Żytomierzu w dniach 9-12.10.2014 odbyły się VII Dni Kultury Polskiej i XX Międzynarodowy Festiwal „Tęcza Polesia”, organizowane przez Żytomierski Obwodowy Związek Polaków na Ukrainie, poświęcone jubileuszowi 25-lecia istnienia Związku.

Polacy, jak żaden inny naród, mają świadomość swojej odrębności kulturowej i dlatego zawsze pragnęli bez względu na czasy i historię jak najwięcej z niej zachować dla przyszłych pokoleń. Żytomierszczyzna nosi w sobie owo niezatarte piętno polskości. To tutaj właśnie mieszka największa diaspora polska na Ukrainie. Już 25 lat temu Żytomierz był świadkiem odradzania się polskości po długich latach prześladowań i zacierania odrębności kulturowej – powstała pierwsza organizacja społeczna zrzeszająca Polaków na Ukrainie: Polskie Kulturalno-Oświatowe Stowarzyszenie im. Jarosława Dąbrowskiego. Wtedy także pojawiła się myśl o zorganizowaniu festiwalu, który  odzwierciedlałby piękne nurty polskiej kultury na Polesiu. Po kilku latach organizacja została przekształcona w Żytomierski Obwodowy Związek Polaków na Ukrainie (ŻOZPU) a prawdziwą wizytówką stał się przeprowadzany co roku Międzynarodowy Festiwal Kultury Polskiej „Tęcza Polesia”.

W 2014 roku ŻOZPU obchodzi swój jubileusz 25-lecia powstania organizacji i z tej okazji VII Dni Kultury Polskiej oraz XX Międzynarodowy Festiwal Kultury Polskiej „Tęcza Polesia” były poświęcone pamiętnej dacie. Patronat Honorowy nad tymi wydarzeniami objęli Marszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz, Marszałek Województwa Śląskiego Mirosław Sekuła, Prezydent Płocka Andrzej Nowakowski. Medialny patronat sprawowali: TV Polonia, Sojuz TV w Żytomierzu, gazeta „Kurier Galicyjski” i czasopismo „Tęcza Żytomierszczyzny”.

Uroczystość jubileuszowa zgromadziła wielu przyjaciół ŻOZPU, którzy pragnęli w ten sposób uszanować wieloletnią pracę na rzecz umacniania tożsamości narodowej Polaków. VII Dni Kultury Polskiej w Żytomierzu miały urozmaicony program, w którym znalazło się miejsce na konferencje naukowe, koncerty, spotkania oficjalnych delegacji, dyskusje panelowe i wystawy. Wśród Gości przybyłych do Żytomierza znalazła się oficjalna delegacja z Polski pod przewodnictwem  Marszałka Województwa Śląskiego p. Mirosława Sekuły. W uroczystościach wzięli udział polscy dyplomaci na czele z Konsulem Generalnym RP w Winnicy p. Krzysztofem Świderkiem. W składzie delegacji z Polski byli także członkowie Zarządu Województwa Śląskiego p. Stanisław Dąbrowa i radny III kadencji Sejmiku Śląskiego p. Zygmunt Wilk, który dołożył wszelkich starań, aby nawiązać kontakt pomiędzy Śląskiem i Żytomierszczyzną. Na uwagę zasługuje fakt, że na jubileusz ŻOZPU zjechali się prezesi organizacji polonijnych z całej Ukrainy: z Kijowa, ze Lwowa, z Doniecka, z Iwano-Frankowska, z Chmielnickiego, z Winnicy, ze Stryja i z Kałusza oraz całego obwodu żytomierskiego.

Dni Kultury Polskiej rozpoczęły się w czwartek 9 października 2014 w Szkole Muzycznej nr 1 im. Borysa Latoszyńskiego. Zainaugurował je koncert i wystawa artystyczna pt. „Cały świat wtedy brzmiał romantyczną struną…”, w wykonaniu uczniów i nauczycieli, którzy zaprezentowali różne utwory kameralne związane z polską kulturą.

10702113_82968185_n 1798649_822762801120999_1690873933391600194_n 10710624_822763501120929_6414590126350370751_n

Kolejny dzień upłynął pod znakiem Juliusza Zarębskiego, wielkiej gwiazdy rozbłysłej  na firmamencie żytomierskim, która pojawiła się w końcu XIX wieku. Był on najlepszym uczniem F. Liszta, fenomenalnym pianistą i wybitnym kompozytorem, który niestety, przedwcześnie zmarł. W 160 rocznicę urodzin słynnego artysty, Zasłużony dla Kultury Polskiej Kameralny Zespół im. I.F. Dobrzyńskiego, wykonał Kwintet fortepianowy g-moll podczas koncertu „Juliusz Zarębski i europejski romantyzm”. Partię fortepianową wykonał żytomierski pianista Artem Zirka. Błyskotliwa technika, wyrazistość linii muzycznej i wspaniała gra członków zespołu, współbrzmienie i kunszt artystyczny zachwyciły słuchaczy. Koncert przygotowała i prowadziła p. dr Irena Kopoć, kierownik artystyczny zespołu. Przed koncertem odbyła się dyskusja panelowa na temat: „Romantyzm w muzyce i jego narodowe zróżnicowanie”, poświęcona w całości spuściźnie artystycznej pozostawionej przez Juliusza Zarębskiego. Trzeba przyznać, że w szerokich kręgach żytomierzan postać Zarębskiego jest, niestety, mało znana i warto wkładać wiele wysiłku w jej propagowanie.

10712942_822764044454208_163834373041177767_n

W ramach Dni Kultury Polskiej delegacja z Polski pokłoniła się wielkim Polakom pochowanym na Cmentarzu Polskim w Żytomierzu. Jest to stara, czcigodna nekropolia, założona jeszcze w XVIII wieku, jedna z najważniejszych znajdujących się poza granicami Polski. W ten sposób Goście z Polski złożyli hołd tym, którzy przez wieki pielęgnowali polskie korzenie i nieśli w sobie dziedzictwo kultury i języka polskiego na ziemi poleskiej.

Dni Kultury Polskiej stały się okazją do przeprowadzenia ogólnoukraińskiej naukowo-praktycznej konferencji na temat „Aktywność polskości – to aktywność obywatelska”, poświęconej 25-leciu Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie. Odbyła się ona w gościnnych murach Żytomierskiej Obwodowej Uniwersalnej Biblioteki Naukowej im. O. Olżycza. Konferencji towarzyszyła wystawa fotograficzna (S. Głabczuk oraz arhiwum ŻOZPU)  poświęcona 25-leciu ŻOZPU. Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych od Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2014 r.”

Uczestników konferencji przywitała p. Prezes Wiktoria Laskowska-Szczur, po czym głos zabrała przybyła na konferencję Konsul RP w Winnicy p. Edyta Niedźwiedzka. Pani Konsul złożyła gratulacje i serdeczne powinszowania z okazji jubileuszu Związku, zaznaczając, że w winnickim okręgu konsularnym ŻOZPU jest jedną z najprężniej działających organizacji polskich. Swoją obecnością zaszczycił obrady także Konsul RP w Winnicy Wojciech Mrozowski. Słowo do uczestników skierował Marszałek Województwa Śląskiego p. Mirosław Sekuła. Podkreślił ważność historycznego okresu, w którym znalazła się Ukraina oraz to, że losy Ukrainy w poważny sposób określają losy przyszłej Europy. Wielkie znaczenie miało wystąpienie p. Franciszka Brzezickiego, jednego z współzałożycieli Związku, świadka historii i ostatniego żyjącego więźnia obozu koncentracyjnego w Majdanku. Pan Franciszek opowiedział o trudnych początkach Związku, o odwadze i samozaparciu pierwszych działaczy, oraz podziękował obecnemu kierownictwu za owocną i pełną oddania pracę społeczną na rzecz odrodzenia polskości.

10712721_822768331120446_5841716378275982895_n 10698715_822769387787007_8000338125806539005_n 10485839_822769744453638_385388453892289735_n

Inni prelegenci uwypuklili w swoich wystąpieniach rolę ŻOZPU jako podmiotu aktywności obywatelskiej. Prezes ŻOZPU p. Wiktoria Laskowska-Szczur zaprezentowała słuchaczom dorobek organizacji na przestrzeni 25 lat istnienia. O osiągnięciach naukowych członków ŻOZPU mówił pan prof. Włodzimierz Jerszow. Działalność kulturalna była przedmiotem dywagacji pani dr Ireny Kopoć. Podczas konferencji został odczytany referat ks. dra Jacka Jana Pawłowicza nt. „Patriotyzm, czyli miłość Ojczyzny w myśli i nauczaniu św. Jana Pawła II”. Obrady prowadziła p. Elwira Gilewicz, wieloletni wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim, a także na wyższych uczelniach w Żytomierzu, przez wiele lat współpracująca z pierwszym Prezesem ŻOZPU Walentym Grabowskim. W dyskusji wzięli udział liczni przedstawiciele i prezesi polonijnych organizacji na Żytomierszczyźnie zebrani na konferencji. Pan Stanisław Kostecki, wieloletni prezes Związku Polaków na Ukrainie, a obecnie prezes nowo-utworzonej formacji politycznej przedstawił założenia programowe Partii „Solidarność”, mającej w planach zrzeszać i reprezentować polską mniejszość narodową na Ukrainie. O podstawach ukraińsko-polskiej współpracy w dziedzinie medycyny mówił prof. Anatol Święcicki, kierownik kliniki nr 3 Nacjonalnego Uniwersytetu Medycznego im. A. Bogomolca w Kijowie, Prezes Stowarzyszenia Lekarzy Polskich na Ukrainie. Podczas konferencji zaprezentowany został film o historii i działalności ŻOZPU pt. „My nie zapomnieliśmy o Polsce”, wyróżniony przez Marszałka Senatu RP w konkursie dla dziennikarzy polonijnych. Związek Polaków w Żytomierzu prowadzi ożywioną działalność edukacyjną wśród najmłodszego pokolenia. Najmniejsze dzieci z polskiej szkoły sobotnio-niedzielnej, uczestniczące w zajęciach Polskiego Teatru Lalek „ModernPol” przedstawiły zebranym krótką, ale wzruszającą inscenizację „Katechizmu Polskiego Dziecka” Władysława Bełzy.

10712832_822770111120268_1582864706505602054_n 10672375_822770617786884_6393082741866890584_n 1922294_822771224453490_7027278433413152584_n

W części praktycznej, która przybrała postać dyskusji, wystąpili pracownicy fundacji „Wolność i Demokracja” – członek zarządu Rafał Dziędziołowski i Robert Czyżewski, którzy przedstawili perspektywy programu „Biało-czerwone ABC”. Program ten zajmuje się wspieraniem oświaty polskiej na Wschodzie. Inną tematyką zajęła się p. Julia Jarosz, kierownik wydziału prawnego państwowej służby rejestracyjnej. Omówiła zmiany i aktualną sytuację w ukraińskim prawodawstwie dotyczącym rejestracji i praw organizacji społecznych. Uczestnicy konferencji podkreślali niejednokrotnie, że powinny zostać podjęte działania zmierzające do zjednoczenia organizacji polskich na Ukrainie, czemu powinno służyć wypracowanie szerszej platformy współpracy już istniejących podmiotów.

W sobotę 11.10.2014 odbyło się oficjalne spotkanie delegacji województwa śląskiego z władzami obwodu żytomierskiego. Spotkanie to zaowocowało zadeklarowaniem woli podpisania umowy o współpracy między regionami. Ze strony ukraińskiej brali udział najwyżsi urzędnicy państwowi: Przewodniczący Żytomierskiej Obwodowej Administracji Państwowej p. Sergij Maszkowski, Przewodniczący Żytomierskiej Rady Obwodowej p. Witalij Francuz, zaś stronę polską reprezentowali Marszałek Województwa Śląskiego p. Mirosław Sekuła, Wicemarszałek Województwa Śląskiego p. Stanisław Dąbrowa. Przewodniczący Rady Obwodowej przywitał dostojnych Gości, uczestników festiwalu, całą polską społeczność z okazji 25-lecia istnienia ŻOZPU: „To dla nas wielki zaszczyt, że Żytomierszczyzna jest ośrodkiem pojednania ukraińskiej i polskiej kultury, czego potwierdzeniem jest XX Festiwal „Tęcza Polesia”, na który przybyli przedstawiciele polskich wspólnot z różnych rejonów Żytomierszczyzny, a także z różnych obwodów Ukrainy. Festiwal jest corocznym podsumowaniem różnorodnych działań, którymi już 25 lat zajmuje się Obwodowy Związek Polaków”. Podczas spotkania zostały omówione kierunki obopólnych starań, mające na celu pogłębienia stosunków międzynarodowych. „Żytomierszczyzna – powiedział Witalij Josypowycz Francuz – dziękuje polskiemu narodowi za wsparcie udzielone Ukrainie w tych ciężkich czasach. My koniecznie w dalszym ciągu będziemy kontynuować współpracę na poziomie regionalnym i będziemy wspierać działalność Związku Polaków.”

delegacja z wladzami

Rady Obwodu Żytomierskiego p. Witalij J. Francuz, kandydat na wicegubernatora p. Jarosław Łaguta, kierownik Wydziału do Spraw Kultury Żytomierskiej ODA p. Jurij Gradowski. Kościół katolicki był reprezentowany przez Kapelana Polaków Żytomierszczyzny ks. Jarosława Giżyckiego. Na widowni zasiedli przedstawiciele środowisk polskich i polonijnych z całej Ukrainy. Byli prezesi i działacze organizacji polskich z takich miast, jak: Kijów, Lwów, Donieck, Chmielnicki, Iwano-Frankowsk, Winnica, Stryj, Kałusz oraz z całej Żytomiersczyzny.

Należy wspomnieć, że festiwal miał wymiar szczególny także ze względu na obecne problemy, które przeżywa Ukraina. Wszyscy uczestnicy festiwalu uczcili minutą ciszy pamięć tysięcy poległych żołnierzy i cywilów w walkach o wolność i suwerenność państwa ukraińskiego.

Po odśpiewaniu hymnów narodowych na scenę zostali zaproszeni honorowi Goście. Jak zwykle przy takich uroczystościach nie zabrakło słów powitania ze strony Gości i najwyższych władz. Były one wyrazem uznania wobec ogromu działań wszystkich animatorów ruchu polonijnego w Żytomierzu i obwodzie, a w szczególności prezesów ŻOZPU. 25 lat pracy to całe pokolenie ludzi zaangażowanych w odrodzenie i krzewienie polskości. Przedstawiciele władz wręczyli pamiątkowe dyplomy i nagrody zasłużonym działaczom ŻOZPU. Generalny Konsul RP w Winnicy Krzysztof Świderek, doceniając trud wkładany w szerzenie polskiej kultury i języka polskiego na terenie  Żytomierszczyzny, przekazał na ręce pani  prezes Wiktorii Laskowskiej – Szczur, mobilny komputer jako dowód uznania dla dotychczasowej pracy. Pan Witalij Francuz wręczył dyplom  Obwodowej Rady J.E. Janowi Purwińskiemu, Marii Piwowarskiej oraz Zygmuntowi Wilkowi. Pan Jarosław Łaguta w imieniu Obwodowej Administracji Państwowej odznaczył  Franciszka Brzezickiego, Irenę Kopoć, Włodzimierza Jerszowa. Dyplomem Rady Miejskiej zostali odznaczeni: Irena Świtelska, Mirosława Starowierowa, Elwira Gilewicz, Jan Boczkowski, Jadwiga Poliszczuk. Pan J. Gradowski wręczył nagrody: Bogdanowi Poliszczukowi, Dinie Chalimonczuk, Sergiuszowi Świtelskiemu, Żannie i Olegowi Szczyszkinom.

WIDZOWIE DSC_3542

Część artystyczną wypełniły występy zespołów polonijnych z Żytomierszczyzny i Podola, oraz wspaniały recital tenora Opery Śląskiej p. Juliusza Ursyna Niemcewicza. Koncert festiwalowy prowadziły p. dr Wiktoria Wachowska i p. Helena Staniszewska.

W wykonaniu Zespołu Wokalnego „Malwy” pod kierownictwem p. Ireny Nawojewej zabrzmiało budzące zadumę „Preludium” F. Chopina. P. Dina Chalimończuk przywiozła z Olewska piosenkę autorstwa Majki Jeżowskiej „Kołysanka dla Mamy”. Najwdzięczniej chyba reprezentują się zawsze najmłodsi wykonawcy, którzy dostali gromkie brawa za swoje występy. Były to zespoły zarówno wokalne, jak i taneczne: Polski Dziecięcy Zespół Wokalny „Dzwoneczki” z Żytomierza (kier. Jadwiga i Bogdan Poliszczukowie), Wokalny Zespół „Kolorowe Ptaszki” z Wołodarska Wołyńskiego (kier. Żanna i Oleg Szyszkinowie) oraz Polski Ludowy Zespół Taneczny „Koroliski” z Żytomierza (kier. Irena i Sergiusz Świtelscy), który specjalnie na tę okazję przygotowali premierową kompozycję taneczną „Suitę Tańców Polskich”. Z Winnickiego Kulturalno-Oświatowego Związku Polaków przyjechały dwa zespoły wokalne: trio „Ażur”, które zaśpiewało urocze piosenki o Lwowie, oraz „Srebrne Głosy” (kier. Irena Godna). Występy artystów z Ukrainy zwieńczyły utwory w wykonaniu solistki Ireny Nawojewej i zasłużonych weteranów żytomierskiej sceny artystycznej Polskiego Zespołu Wokalnego „Poleskie Sokoły” (kier. Jan Boczkowski).

Poleskie Sokoly 1958576_1524536794450376_3361132375765191895_n 10628258_1524536811117041_619859935596935843_n

P. Juliusz Ursyn Niemcewicz swoim kunsztownym śpiewem porwał całą widownię. W jego wykonaniu zabrzmiały słynne arie operowe i operetkowe, perły światowej muzyki klasycznej, podane w taki sposób, że 40 minut recitalu minęło, jak oka mgnienie. Wszyscy zgromadzeni na widowni słuchacze poczuli się jak rodzina, szczególnie wtedy, gdy wykonaniu p. Niemcewicza zabrzmiała polska nuta. Ten artysta ze Śląska doniósł do serc Polaków zgromadzonych w żytomierskim teatrze cząstkę Ojczyzny, kwintesencję polskiej sztuki.

Srebrne Glosy Dina Calimonczuk Malwy

Zwieńczeniem VII Dni Kultury Polskiej w Żytomierzu była niedzielna Msza Święta sprawowana w katedrze św. Zofii przez Ordynariusza diecezji kijowsko-żytomierskiej Ks. Arcybiskupa Piotra Malczuka. Przed rozpoczęciem liturgii Jego Ekscelencja razem z Konsulem Generalnym RP w Winnicy Krzysztofem Świderkiem i przedstawicielem województwa śląskiego zapalili znicze i złożyli wiązankę kwiatów przed pomnikiem Wielkiego Polaka św. Jana Pawła II. W kazaniu Ks. Abp ukazał na świetlany przykład Polaków podczas II wojny światowej. Szczególną intencją wspólnej modlitwy była prośba o pokój na Ukrainie, oraz podziękowanie Bogu za 25 lat pracy ŻOZPU.

Ostatnim akordem uroczystych obchodów jubileuszowych był wspaniały koncert muzyki kameralnej „Dona nobis pacem” („Obdarz nas pokojem”) w wykonaniu Zespołu Kameralnego im. I. F. Dobrzyńskiego pod kierownictwem p. dr Ireny Kopoć. W starych murach żytomierskiej katedry zabrzmiały utwory Mozarta, Pucciniego, i in. Przy akompaniamencie kwartetu można było usłyszeć Sergiusza Gorkuszę (gitara), Aleksandra Werbachowskiego (gitara), Helenę Zyrianową-Kożuszko (flet), Eugenię Gintowt (śpiew). Koncert prowadziła p. Elwira Gilewicz.

Na zakończenie Dni Polskiej Kultury słowa wdzięczności i uznania wyrazili p. Konsul Generalny RP w Winnicy p. Krzysztof Świderek, p. Stanisław Dąbrowa, wicewojewoda śląski, p. Franciszek  Brzezicki – jeden ze współzałożycieli ŻOZPU, ks. Jarosław Giżycki, chrystusowiec, Kapelan Polaków Żytomierszczyzny i p. Prezes ŻOZPU Wiktoria Laskowska-Szczur. Dni Kultury Polskiej w Żytomierzu pokazały, że Żytomierszczyzna tętni polskością, a Żytomierski Obwodowy Związek Polaków na Ukrainie ma wielką przyszłość.

Jarosław Giżycki, Elwira Gilewicz, Wiktoria Laskowska-Szczur

10153701_822777587786187_7654473253128458877_n 1377003_822777787786167_9165325881332880485_n 1969280_822778861119393_509244966918283987_n 10155055_822778487786097_5928504553636149844_n 10403202_822779184452694_5538641230692068184_nJuliusz Niemcewicz Koroliski goscie w administracji panstwowej

Публікація відображає лише погляди автора/авторів і не представляє офіційну позицію Канцелярії голови Ради міністрів РП.